Σε αντίθεση με άλλους οργανισμούς το αίσθημα της πείνας σε εμάς τους ανθρώπους δεν κινητοποιείται μόνο με σκοπό την πρόσληψη ενέργειας για τις ανάγκες της επιβίωσης, αλλά και για την απόλαυση της γεύσης ή την ικανοποίηση των ψυχικών μας αναγκών.
Αναρωτηθήκατε ποτέ αν τη στιγμή που θέλετε να φάτε πεινάτε πραγματικά ή αν λειτουργείτε στα πλαίσια μιας ανάγκης κάλυψης της συναισθηματικής σας αστάθειας;
Το φαγητό μπορεί να λειτουργήσει ως ένα μαξιλαράκι που θα δώσει το συναίσθημα της ασφάλειας σε μια στιγμή αδυναμίας, ως ένα μέσο επιβράβευσης ή και ένα «αναισθητικό», ώστε να ξεφύγουμε από σκέψεις που μας βασανίζουν. Μπορεί επίσης να γίνει το «πώμα» που βουλώνει το στόμαμας σε στιγμές που φοβόμαστε να εξωτερικεύσουμε τα συναισθήματά μας.
Το φαινόμενο της ικανοποίησης των συναισθηματικών αναγκών μέσω της πρόσληψης τροφής είναι γνωστό ως «συναισθηματική υπερφαγία».
Πώς είναι δυνατό όμως να αναγνωρίσουμε αν η πείνα μας είναι πραγματική ή αν ψάχνουμε ένα τρόπο να ικανοποιήσουμε το συναισθηματικό μας κενό;
Διάβασε τον παρακάτω πίνακα και την επόμενη φορά που θα νιώσετε πείνα ίσως είστε σε θέση να αναγνωρίζετε καλύτερα αν πεινάτε πραγματικά.
|
Πραγματική πείνα |
Συναισθηματική πείνα |
|
Αυξάνεται σταδιακά και δεν νιώθετε άμεσα την ανάγκη να καταναλώσετε κάποιο τρόφιμο |
Εμφανίζεται ξαφνικά και νιώθετετην ανάγκη να φάτε κάτι άμεσα! Μπορεί να τη νιώσετε μετά από ένα έντονο γεγονός, ένα καβγά ή μια στεναχώρια |
|
Έχουν περάσει αρκετές ώρες από το προηγούμενο σας γεύμα |
Είναι ανεξάρτητη από την ώρα που καταναλώσατε το προηγούμενο γεύμα σας |
|
Μπορεί να φάτε οποιοδήποτε τρόφιμο, όχι απαραίτητα κάτι συγκεκριμένο |
Συνήθως αναζητάτε συγκεκριμένα τρόφιμα |
|
Σταματάτε να τρώτε όταν χορτάσετε |
Δεν σταματάτε το φαγητό, ακόμα και όταν νιώθετε ότι έχετε χορτάσει. Καταπίνετε το φαγητό ασυναίσθητα |
|
Μετά το τέλος του γεύματος νιώθετε χορτάτοι και ικανοποιημένοι |
Μετά το τέλος του γεύματος νιώθετε αίσθημα ενοχής |
Αφού μάθατε τη διάκριση μεταξύ πραγματικής πείνας από την συναισθηματική είναι ώρα να λάβετε δράση λοιπόν!
- Γράψτε ένα ημερολόγιο καταγραφής 2 εβδομάδων, όπου θα καταγράφετε τις διατροφικές συμπεριφορές σας και ταυτόχρονα τα συναισθήματα που έχετε όταν τις εκδηλώνετε. Στόχος είναι να μάθετε να ακούτε τι πραγματικά σας λέει το σώμα σας και να αναγνωρίζετε τα συναισθήματά σας σε σχέση με την κατανάλωση φαγητού. Πιθανά έτσι να παρατηρήσετε ότι όταν έχετε κάποιο συγκεκριμένο συναίσθημα τρώτε παραπάνω.. Μάλιστα μπορείτε να εντοπίσετε και τι συνηθίζετε να καταναλώνετε εκείνη την ώρα (πχ γλυκά, αλμυρά, τραγανά).
- Δημιουργήστε μια λίστα άμεσων εναλλακτικών δραστηριοτήτων, ώστε να είστε σε ετοιμότητα να αντιδράσετε την επόμενη φορά που θα σας χτυπήσει την πόρτα η πείνα και ο λόγος δε θα είναι βιολογικός. Την λύση πρέπει να την βρείτε εσείς, αφού καθένας μας λειτουργεί διαφορετικά. Μερικές προτάσεις: βγείτε μια βόλτα, πάρτε τηλέφωνο ένα φίλο, ακούστε μουσική.
- Ρυθμίστε το περιβάλλον, περιορίζονταςτους πειρασμούς στους οποίους θα ήταν εύκολο να ενδώσετε. Πιστέψτε με πολύ λίγοι είναι εκείνοι που μπορούν να αντισταθούν στο να ανοίξουν ένα ντουλάπι γεμάτο γλυκές ή αλμυρές αμαρτίες.
- Βρείτε εναλλακτικές υγιεινές επιλογές για τα τρόφιμα που παρατηρήσατε ότι καταναλώνετε.Πάμε να δούμε παρέα μερικά παραδείγματα;
Γλυκά: Ζελέ (χωρίς προσθήκη ζάχαρης), αποξηραμένα φρούτα (2-3 κομμάτια), μους σοκολάτας ή κρέμα καραμελέ με γλυκαντικό στέβια, γιαούρτι με φρούτο.
Τραγανά (πχ πατατάκια):Τραγανά τριγωνάκια αραβικής πίτας ψημένα στο φούρνο, τσιπς λαχανικών, ωμά καρότα και αγγούρι με αλάτι και ξύδι,σπιτικό ποπκορν.
Είναι σημαντικό να κατανοήσετε ότι οι αλλαγές δεν έρχονται από τη μια μέρα στην άλλη και δεν είναι σίγουρα εύκολες.
Να θυμάστε όμως πάντα το συναίσθημα που σας αφήνουνστο τέλος της ημέραςμια σειρά από καλές διατροφικές συμπεριφορές και να το συγκρίνετε με εκείνο που νιώθετε τις μέρες που δεν τα πήγατε και τόσο καλά στη διατροφή σας.
Βέβαια δε χρειάζεται να αισθανθείτε τύψεις αν δε τα καταφέρατε, αλλά να βάλετε τα δυνατά σας την επόμενη μέρα. Σίγουρα είστε πιο δυνατοί από τους πειρασμούς που βρίσκονται γύρω σας.
Tip: Ενημερωθείτε σχετικά με το “Aλκοόλ στον Διαβήτη”